BYĆ PATRIOTĄ NA EMIGRACJI– Kongres Młodzieży Polonijnej

„A teraz powiedz mi coś od siebie…”

Młodzież polonijna z całego świata kontynuuje unikalne spotkania od 2016 r., zapoczątkowane z okazji ŚDM w Krakowie. Formuła kongresu wydaje się być jak najbardziej trafna i adekwatna dla tej inicjatywy. Obecnie ze względu na okoliczności spotkania odbywają się on-line.

Cytatem, który najlepiej opisze przebieg ostatniego spotkania może być pytanie postawione przez prof. dr. hab. Andrzeja Nowaka do młodzieży polonijnej, które brzmiało: „Dzisiaj faktycznie nie ma zakazu mówienia po polsku. Czy z tego faktu jednoznacznie wynika, że wspominanie historii i troska o naszą tożsamość stała się nieważna?”

Spotkanie, o którym mowa odbyło się w sobotę 16 października 2021 roku i była to kolejna sesja w ramach Kongresu Młodzieży Polonijnej. Tym razem hasłem przewodnim były słowa „Być patriotą na emigracji”.

Dzięki współczesnej technice w przestrzeni on-line spotkali się przedstawiciele młodzieży polonijnej z kilkunastu krajów z całego świata oraz organizatorzy Kongresu. Spotkanie miało wyjątkowy wymiar ze względu na czas w jakimś się odbyło. 16 października miała miejsce 43. rocznica wyboru kardynała Karola Wojtyły na papieża. W czasie całego spotkania nie zabrakło odniesień i wspomnień związanych z tym wyjątkowym wydarzeniem.

Już na początku spotkania biskup Wiesław Lechowicz, przewodniczący Komisji ds. Polaków i Polonii za Granicą przy KEP, przypomniał, że spotkania w ramach Kongresu odbywają co dwa miesiące, od sierpnia zeszłego roku. Pierwsza seria spotkań odbywała się pod hasłem „Być świętym, czyli o powołaniu do świętości”.

– Wiązała się ona z naszą tożsamością chrześcijańską. Jako ochrzczeni jesteśmy zobowiązani pójść za Jezusem. Tym razem będziemy podczas Kongresu poszukiwać odpowiedzi na pytanie: „Co to znaczy być patriotą na emigracji?”. Bo naszym imieniem jest bycie chrześcijaninem, Polakiem, człowiekiem – mówił bp Wiesław Lechowicz. – Można stawiać pytanie czy Pan Jezus był patriotą? Oczywiście, że został Panem Wszechświata, ale przecież za swojego ziemskiego życia był bardzo mocno związany ze swoim narodem przez mowę, zachowanie tradycji, znajomość historii swojego narodu. Ale nie był bezkrytyczny i to go broniło przed szowinizmem. Pozwalało z miłością odnosić się do obywateli innych narodów – dodał hierarcha.

Kongres jest pomyślany jako miejsce kreatywnego spotkania młodych Polaków mieszkających za granicą Ojczyzny. Dlatego bardzo ważnym elementem każdego wydarzenia jest dyskusja. By była ona odpowiednio bogata i owocna, najpierw uczestnicy wsłuchują się w głos gościa. Tym razem był to jeden z najwybitniejszych historyków w Polsce – prof. dr hab. Andrzej Nowak z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jest on historykiem idei i właśnie z tej perspektywy podjął się on opowiedzenia o bardzo ważnym problemie współczesnego pokolenia dorastającego w dobie multikulturalizmu i przebodźcowania informacjami.

– Gdy w 1968 roku jako kilkuletnie dziecko wygłosiłem wierszyk na powitanie kard. Karola Wojtyły w naszej parafii, ten wysłuchał wierszyka, a potem powiedział do mnie „A teraz powiedz mi coś od siebie…” Każdy z nas gdziekolwiek spędza życie, będzie musiał odpowiedzieć na to wezwanie, aby nie tylko wydukać, powtórzyć coś od influencera. Skąd bierze się to „od siebie”? Otóż to co wartościowe pochodzi z ducha, a nasz duch musi się najpierw wypełnić czymś dobrym. Nasza kultura wywodzi się z dziedzictwa domu rodzinnego, naszej małej ojczyzny, czyli miejscowości, z której pochodzimy, a także i z tej dużej Ojczyzny. Kultura nie może powstać w domu, w jednej miejscowości. Kulturę tworzą narody – rozpoczął prof. Andrzej Nowak.

Naukowiec wskazywał młodym na niezwykłe bogactwo polskiej kultury narodowej, opartej o chrześcijaństwo oraz o kulturę republikańskiej wolności. Obie te rzeczywistości pozwoliły przez stulecia stworzyć kulturę pełną pokoju, bohaterstwa oraz niezwykłej wrażliwości na drugiego człowieka. Często odmiennego. Za taki świat Polacy często stawali do walki.

– Dzisiaj faktycznie nie ma zakazu mówienia po polsku. Czy z tego faktu jednoznacznie wynika, że wspominanie historii i troska o naszą tożsamość stała się nieważna? Otóż jest o wiele ważniejsza. Wartość naszej tradycji jest niepostrzeżenie wypłukiwana przez kulturę posktulturowego nihilizmu. Chce byśmy rozpłynęli się w świecie, w którym potrzebna jest tylko i wyłącznie umiejętność włączania telefonu komórkowego. Ale jeżeli w nas nic nie ma, nie ma zakorzenienia w kulturze narodowej, nie opowiemy światu nic od siebie – mówił prof. Andrzej Nowak.

Tak rozpoczęta debata przerodziła się w żywą dyskusję i konkretne świadectwa wielu młodych Polaków rozsianych po całym świecie. Młodzi „przybyli” m.in. z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Francji, Stanów Zjednoczonych, Australii, Brazylii, Ukrainy, Białorusi, Hiszpanii, Grecji, Szwecji, Szwajcarii, Norwegii, Kanady, Rosji. Wśród podejmowanych tematów pojawiło się zagadnienie, czy polski patriota mieszkający za granicą jest ciągle Polsce potrzebny? Jak się okazało, jest to bardzo żywe i powracające pytanie wśród młodych Polaków za granicą. Postawił je także 12-letni Mikołaj mieszkający w Hiszpanii, prawdopodobnie najmłodszy uczestnik Kongresu. Pytał on o możliwości pielęgnowania patriotyzmu mieszkając za granicą? Z kolei Michał Krystian z Vancouver z Polskiego Kanadyjskiego Kongresu w Brytyjskiej Kolumbii wskazywał na zorganizowaną sieć szkół i instytucji dbających o wiarę oraz język. Bo to właśnie katolicka wiara, organizacje parafialne, pozwalały utrzymać jedność Polaków w Kanadzie. Ks. prof. dr hab. Dariusz Wachocz – Śmierzchalski przybliżył sylwetki i postacie młodych bohaterów poświęcających się i pracujących na rzecz Ojczyzny. Ks. prof. na przykładzie Krzysztofa Pendereckiego ukazywał, jak można wspierać Polskę na emigracji. Z kolei Remigiusz Farbotko z Radia Bobola z Londynu pokazał na swoim przykładzie, co znaczy być patriotą gospodarczym. W ramach Kongresu odbył się także warsztaty przeprowadzone przez panią Elżbietę Farbotko. Ich celem było twórcze poszukiwanie pomysłów przez młodzież na inicjatywy i kierunki działań mogących wspierać kulturę Polską i postawy patriotyczne w środowisku emigracyjnym. Młodzież zwróciła uwagę między innymi na potrzeby mówienia o historii Polski, wykorzystywaniu mediów społecznościowych w celu propagowania wartości, kultury polskiej. Wszyscy uczestnicy warsztatów byli zgodni, że szczególny akcent należy położyć na wychowanie patriotyczne w środowisku rodzinnym, które jest bardzo istotne z racji multikulturowego otoczenia na emigracji. W ramach spotkania młodzież także uczestniczyła w „Kwadransie patriotycznym”, który wiązał się z przedstawieniem prezentacji zgłoszonej na konkurs, a ukazującej przykładową aktywność Polaków na terenach obecnej Białorusi.

W nawiązaniu do powyższego przedstawiciele Polonii zostali zachęceni do wzięcia udziału w wyjątkowym konkursie. W celu promowania postaw patriotycznych na emigracji wystarczy przygotować multimedialną prezentację lub wywiad z osobą szczególnie dla Polonii zasłużoną. Na uczestników czekają atrakcyjne nagrody, a prace należy przesłać do 30 listopada. Ponadto w listopadzie odbędą się w formie online warsztaty medialne „Być ambasadorem Polski”. Będą one doskonałą propozycją dla wszystkich osób, które zechcą doskonalić się w przestrzeni social mediów, nagrywania materiałów audiowizualnych oraz promowania wydarzeń polonijnych. Warsztaty będą się odbywały pod kierunkiem profesjonalnych dziennikarzy w dwóch kameralnych, pięcioosobowych grupach. Szczegóły dotyczące konkursu i warsztatów znajdują się na poloniaonline.pl

Z całego przekroju spotkania przebijał się niezwykle barwny obraz młodego pokolenia, które krytycznie, ale z miłością spogląda na Ojczyznę przodków, a więc także ich samych. Dzięki Kongresowi mają oni możliwość przyjeżdżać do Polski, a w dobie pandemii – dzięki kontaktowi on-line, poznawać ją od strony idei i historii. O to dbają organizacje i instytucje tworzące Kongres Młodzieży Polonijnej m.in. Duszpasterstwo Emigracji Polskiej, Zespół Pomocy Kościołowi na Wschodzie, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Młodzieżowa Agencja Informacyjna MAIKA, Fundacja Instytut Mediów.